Valentine’s Day Ah Laksawng Kan I Pek Awk Si

Valentine’s Day zarh hrawng cu U.S ram um minung tampi nih tangka tampi dih in caan an hman lio si. Laksawng i pek caan a si caah a sunglawi khun. Kanmah Laimi cheukhat zong ai pemi kan um ko la. Kan i pek awk bak si. Nutung le patung zong i pek dih ding si. Miraang tar pipi hmanh an i pe. Laimi cheukhat nih hihi mino ca deuh ah kan ruah tawn. A si lemlo. Valentine’s Day cu ai duhdawmi hna nii tiah kan auh si cun, ziah kanmah upa deuh nutung patung le nu le pa tar deuh zong kan i duhdaw hna lo maw? Laksawng i pek cu a feeling kan theih dih. Thinlung a nuamhter. Pakhat le pakhat le i duhdawtnak a feh ter deuh chin. Kan i tlaihchannak le kan i dawtnak te hna kan hei langhter mi khi si ko. Cucu thil t’ha tuk si tiah ka ruah. Upa zong nih kan tuah awk si. Laksawng ti tikah, aman fak mi sui le ngun theng khi ka ti nak si lo. Laksawng cu laksawng si ko. Pangpar pakhat le candy pakhat zong Valentine’s Day ahcun a sunglawi khun. Zeitluk in a chiat le a man tlawm zongah a cohlang tu caah cun a rak sunglawi peng ko.

Valentine's Day nii le zarh i an zuar cemmi candy le pangpar ref. google.com 

Valentine cu minung min pakhat si. Bawlung ka chuih t’i hawi pakhat min zong Jerrick Valentine ti si ve. Valentine cu a hlanlio Rome chan lio i pastor pa min sawhsawh te si. Si nain, zeiruangah dah ai duhdawmi hna nih hi Vanlentine timi pa nii ahhin tangka an hman hnga tiah ka ruat tawn. Valentine’s Day ti i, ai duhdawmi pawl laksawh dawhdawh an i pek le tangka hloh hna cu dah. Zeisihmanhah, U.S ram i Valentine’s Day an tangka hman ning le Valentine tuanbia tawi tein zoh hna usih.

Kan hnu kum 2014 Valentine’Day ah U.S ram minung nih billion $17.3 hi Valentine’s Day ah an hman ti si (huffingtonpost). Valentine’s Day i laksawng a tam cem mi cu pangpar le candy ti si. Mah ahcun dangdang laksawng le eidin um kalnak vialte aitel dih. Tukum 2015 Valentine’s Day i an hman dingmi tangka hi billion 18.9 hrawng in an tuak cang. U.S ram minung 62% nih hin Valentine’s Day holiday hi an conglomh ti si. Millions dollars 448 hi Valentine’s Day lai zarh i candy cawknakah an hman ti si. Millions pawng 58 chocolate candy hi Valentine’s Day zarh chungah an cawk ti si. Thinlung pungsan (Heart-shape) chocolate Walgreens hna atam ngai mi khi million 36 an zuar ti si. Kum fatin million 150 Valentine’s Day card le gift card hi pakhat le pakhat an i kua ti si. Cun, million 8.6 dollars, a gallon cun 147,000 hi sparkling wine ah an tangka an hloh hna ti si. Hiti ka ti tikah pumpak nih an tangka hloh mi hna ah maw ruat sual lai ci. Americans minung zaapi nih an hlohmi cio fawnh in survey an tuah mi si tiah van fian ter ta ka duh.

Valentine’s Day cu Saint Valentine timi pa philhlonak caah tuah mi holiday pakhat si. Saint Valentine tuanbia hi biafiang in cun an hmuh kho ciah lo. Nain, Valentine hi hlanlio (3^rd Century) hrawngah Rome khua ah pastor a rak tuan mi si. Saint Valentine timi min hi adang pahnih an hmuh chap um. Cu hna lak ahcun a tu hi Saint Valentine hi an zumh cem mi si. Hlanlio Rome chan ahcun, an ralkap pawl hi nupi t’hit an rak ngah lo. An siangpahrang Emperor Claudius II nih (single ralkap) amah te lawng ummi, nupi le chungkhar ngei lomi hi an thawng deuh tiah a rak ruah. Claduius cu Khrihfa biakinn pawl arak duahtu le Khrihfa mi hna a rak hrem ve mi pakhat si. Cucaah, nupi t’hitnak hi a rak khap. Ralkap simi a hlei in kum no deuh pawl nih nupi t’hi lo dingin order a rak chuah. Sihmanhsehlaw, Valentine nih Claudius ruahnak ziaza t’ha lo kha a rak doh. Cucaah, pastor pakhat a si ve bantukin a thli tein nupi t’hi lehthahnak a rak tuahpiak lengmang hna. Ahnu ahcun, Claudius nih Valentine tuahsernak kha a theih tikah thah dingin order a chuah.

Saint Valentine Ref. google.com

Valentine hi an rak thah hlan ah thawng an rak thlak hmasa. Mah cu an rak thlaknak ah nu pakhat he a thli in an rak i duh ti si. A thli te hin ca hi an i kuat tawn ti si  A thih hlan te ahhin “From your Valentine” tiin ca te a rak kuat ta ti si. Mah cu cakuat langhternak le philhlonak phun ah Valentine’s Day card te hna atu i an van tuah ve nak hi a si. Valentine tuanbia an zoh tikah mi lungthin a suk. Pakhat le pakhat ai duhdawmi hna cung i zawnruah nak le zaangfahnak a ngeih mi hrim kha an rak uar tuk. A hlei in, ai duhdawmi hna cungah a tuahsernak hmuh tikah a ral zong a t’ha. A thawngpang a rak thang. Ahlei in, England le France khua ahhin a min a rak thang khun ti si.

Hlanlio Rome ahhin Lupercalia timi jubilee phun rawl danghnak puai an rak ngeih. Cucu, February 15 ah hlunghlai ngaiin kum chiar an rak tuah tawn mi si. Tlawmpal rauh hnu kum 400s hrawngah Pope Gelacius nih Valentine upatnak le philhlonak caah Valentine’s Day tiah February 14 ah a rak thlen. Kum 1300 ah duhdawtnak lei in biatak tein an rak conglomh ti si. Kum 1600s hrawng ahcun hlunghlai ngain Europe ram te hna ahcun laksawng pakhat le pakhat i peknak in an conglomh cang. Tlawmpal rauh hnu ah, U.S ram zongah a rak phan ve i kum 1840s ah Vanlentine’s Day holiday card le laksawng te pawl hi serhram an rak thok ti si.

 

Roman Catholic biaknak i a ngan bik tlangbawi Gelacius ref. google.com

Reference: www.history.com/topics/valentines-day/history-of-valentines-day