Chungum

Tuesday, September 29, 2015

Coffee Din a Thatnak??

Tuni cu National Coffee Day a si. Coffee ding lengmangmi pawl caah cun lunglawmhnak nii a si ve. Zeicatiah, cheukhat coffee dawr tete ah alak (free) in va din khawh a si. Coffee cu zing fatin ding lengmangmi a si. A rim zong a thaw. Mitkuu hrionak zongah a tha i siangngakchia tampi hna nih cun coffee hi an din ngaingai. Coffee din loin a um kho lomi hna an um. Simanhsehlaw, coffee hi keicu ka ding bal loh. Ka duh lo ruangah si loin ka din khawh lo ruangtu ah a si. Ka din paohpaoh ah ka thintur i zan it kho loin ka um tawn. Sinain, tuni cu "National Coffee Day" a si caah coffee din a thatnak tete Huffington Post nih an tialmi ka van thai. 

Atu ka catialnak ah coffee kong research ka tuah lem loh. Caan zong ka ngeih lo pinah ka din tawnmi a si ve loh i ka huam lo, ka ti ko lai. Cucaah, short to the point phun in seh ka van tial. Atu kan din lengmangmi coffee hi Egypt ram thlang i a ummi Ethiopia ram in a rami a si. Cu hnu ah Arab ram hrawng hin a van karh chinchin i 1615 ah Europe i a ummi Venice ram ah a van phan. Hi ram hi Europe ram chung vialte i a hmasa bik coffee a phaknak ram a si. Europe ram Germany, London, Holland, le France hrawng a van phak dih hnu pinlei khin 1668 kum ah North America a rak phan ve. 1696 ah New York City ahkhin a hmasa bik coffee dawr an rak tuah i a min ah "The King's Arms" tiah an sak. Tunii ahcun, coffee hi vawlei chawlehnak thil ah a tha bikmi zinan (oil) changtu a si. Kum khat ah coffee hrai billion 400 nak tam lengmang an i zuarh; an i caw. 

Coffee din hi a thatlonak zong tampi a um ko lai. Lungtur a ngeimi hna nih cun ding lo ding a si, an ti. Sihmanhsehlaw, thil timi cu a thatlonak zong an um ve ko lai i, a thatnak zong cu an rak um ve thiamthiam ko. Cucaah, coffee a thatlonak tampi kan va theih lomi lakah a thatnak tlawm tein Huffington Post nih tuni an tarmi zoh tuah usih. 

1. Seoul National University nih research (kherhhlainak) an tuahmi ah nafatin coffee hrim hnimh sawhsawhnak nih lungretheihnak a zorter an ti.  

2. Science le minung kong rel khawhnak Sciencedaily nih nifatin coffee dinnak nih Parkinson's disease a zorter ve an ti. Parkinson's disease cu thahri zaang a der i kut le ke thernak a chuahpitu zawtnak le thluak zawtnak phunkhat a si. 

3. Zudingmi nih coffee an dinnak thawngin an thin fahnak a zorter, tiah study tuahtu Arthur L Klatsky nih The Guardian ah a chim. 

4. National Health Institute of Health nih coffee a ding lomi nakin coffee a dingmi cu natin an nun ah an i nuam deuh an ti. Depression ngahnak zong 10% hrawng a zorter, tiah Honglei Chen, MD, PhD. nih a chim. 

5. Harvard School of Public Health nih coffee dinnak thawngin mah le mah ithahnak (suicide) nu he pa he a zorter an ti. 

6. Coffee dinnak nih vuncuar cancer (skin cancer) zong a zorter khawh, tiah Harvard Medical School nih an chim. 

7. Lentecelhnak ah coffee dinnak nih tampi thathnemnak a chuahter, tiah New York Time, Scientists le lentecelh thiam tampi nih an chim. Aruang cu, kan chung i a ummi kan thau pawl hi coffee dinnak nih a chilh caah a si. 

8. The American Chemical Society nih coffee dinnak in zunthlum zawtnak (diabetes) zong a zorter, an ti. 

9. University of South Florida le University of Miami nih coffee dinnak in kan thluak tampi a damter. Alzheimer's disease timi hi thluak damlonak phun khat a si i US ah a tam ngai. Thluak chungah zeihmanh cinken khawhlonak te pawl khi a chuahpi. Hi bantuk damlonak zong hi a zorter khawh an ti. 

10. CNN reporter pawl nih coffee dingmi cu an fim deuh, an thluak riantuanning zong a felfai deuh i a rang deuh, tiah an chim. 

Hi cunglei ka van tarmi hna hi a tanglei i sources chung in Huffington Post nih an lak chinmi an si. Lih hrokhrol ttawnmi an si loh fawh. Cucaah Coffee din hi a rak tha tuk tinak a si. A dingmi na si ahcun tam chinchin in din i zuam. Keizong coffee ka ding bal lo nain ka ding ve cang men lai. Ka thintur le ih khawh lo zongah fim le thluak that cu kan duh deuh teh.  

Happy National Coffee Day!! 


Zohchinhmi:
Journal of Agricultural and Food Chemistry
American Academy of Neurology
Archives of Internal Medicine
Brigham and Women's Hospital and Harvard Medical School 
The Journal of Strenght & Conditioning Research
Medical University in Innsbruck 




No comments:

Post a Comment