Chungum

Tuesday, April 19, 2016

Zumhnak Cu Pathian Bia Theihnak In A Ra !

Manny Pacquiao nih a fale Bible cathiang a relpi hna lio hmanthlak nih ka nun ah rian a tuan ngai. Upatmi nulepa thazaang pe loin kan um kho hna lo. Laimi kan nulepa nih nan tuah ve mi asi ko. Nain, aruang tampi ruangah a tuahmi hi nan tlawm deuh men la. Nule pa hna, kan fale hi Pathian biaceihnak hmai ah an dir te lai ee. Ahodah an zumh timi hi fiang tein an i hngalh a herh. Cucu, nule pa kan rian a si. Taksa ti le rawl in cawm lawng a za lo. An chung ummi Thlarau a than khawh nakhnga caah Bible cathiang in cawm ve an herh. Fimnak in khat hmanh hna seh law, Pathian an philh ahcun zeidah a miaknak um? Sualnak in a khatmi kan vawleipi ahhin Pathian Bia in kan cawm hna lo cun an tlau zau lai. Vawlei kalning in an kal colh ve lai. An zumhnak a pial lai. Cu an zumhnak a pial lonak dingah Pathian Bia hi a tuh in tuhchih ve an herh. Pathian Bia tam deuh an theih paoh ah an zumhnak a fek chinchin ve lai. Cucu, Bible lei scholars le theologians pawl zong nih an chimmi asi. Bible zong nih a kan cawnpiakmi a si fawn. Careltu, na fanu/fapa nikhat ah voi zeizahdah Bible na relpi ve? Zart khat ah voikhat tal na relpi maw? Na relpi rih lo ahcun relpi duhnak Pathian nih in pe ko seh. 
"Zumhnak cu bia theihnak thawng khan a um i bia cu Khrih kong chimnak thawng khan a um." Rom 10:17

Thih Hnu Pinlei Ah Nunnak !

Kannih cu vawlei ah caan tawite khualtlawngmi kan si (1 Peter 2:11). Cucaah, kan thih hi kan thih a si lo; vawlei he kan i thentu a si. Nikhat hnu nikhat caan a kal lengmang bantuk in zumtu fale kan caah van innka kan naih deuhdeuh ve (2 Korin 4:16). Biadang in chim ahcun, kan upat deuh paoh hin zungzal nunnak innka kan naih chinchin ve. A sual aa chir lo i sual hi lentecelh in aa celhmi hna ca zongah hell ram an naih deuhdeuh ve. Sualman cu thihnak a si (Rom. 6:23). Jesuh vawlei um lio ah 'vanram' nakin 'hell' biafang hi tam deuh a chim. Vawlei ahhin a hmun dingmi thil zeihmanh an um lo. Sermi vialte hi an rawk dih te lai. Nika le thlapa zong an i rawk te lai. Zeicahtiah, sermi an si caah a si. Minung zong vawlei in sermi kan si i vawlei ah kan kir than ko lai. Nain, kan Thlarau cu a kir lai ti lai lo. Kan thih hnu pinlei ah kan Thlarau kalnak lam hi kan i fiang cang hna maw? Jesuh nih, "a ttap a hrammi cu milunglawmmi nan va si dah, Pathian nih an hnemh hna lai" a ti (Matt 5:4). Kan i fian rih lo ahcun tuchun/zan hi kan sual chir in ttah caan a si; ai caan a si. Kan sual ruangah hrum caan a si. Paul a lung aa thlen hnu ah rawl ei ding loin nithum chung a umnak a ruang cu a luancia a rak sualnak ruang khan a si (Lamkaltu 9:9). Mah hi vancung pennak kong hi a hmasat bik ah chia law, na buaipi lengmangmi thil dang vialte kha, a chaptu in chap na si lai, tiah Jesuh nih bia an kamh (Matt. 6:33).
"Mi nih hin vawlei pumpi hi co hmanh seh law, a nunnak a sungh tung ahcun zeital a miak hnga maw? A miak lai lo. A nunnak kha zeihmanh in a caw than kho lai lo." Matthai 16:26

Friday, April 15, 2016

Gospel Kal Tikah?

(Ka lungumm bia sawh)
Ram thumnak um Khrihfabu tam deuh cu kum fatin gospel kal a si. Cheukhat Khrihfabu cu kam khat ah voihnih thum pii an kal. A cheu khat cu kum khat voikhat lawng an kal ve. Hihi cu Khrihfabu cio nih a ngeih. Sile, gospel kal kan timi hi zeidah a si? Gospel kal kan timi cu vancung pennak kong va chim/phuan a si (Dr. Brown). Kan phuanmi vancung penak i siangpahrang cu Jesuh a si. Kan chimmi thawngtha a zummi paoh cu vancung pennak chungah cun an lut lai. Cucu, "gospel" sullam a tlangpi cun a si ko. Cucu, tuchan mino hna nih kan i fian a biapi ngai tiah ka ruah. Zeicahtiah, gospel kal kan timi cu hawi he vaa hmuh/ton sawhsawh a si lo. Hmanthlak ruah zongah kal a si fawn lo. Khrihfabu plan a si ruang men zongah kal ding a si fawn lo. Biatak tein thlacamnak le timhtuahnak ngeih bu he kal ding a si. Cheukhat cu nungak tam deuhnak Khrihfabu thengtheng hna kal a duhmi kan um. Cucu, gospel kal a si ti loh. Nuamh heih duh sawhsawh men ah kal a si cang. Khrih nih sunparnak a co ti lai ka zum lem lo.
Gospel cu vancung pennak kong kha va phuan a si. Cucaah, ti le rawl an kan pek lo zongah vuivai ding a um lo. Tha tein an rak kan don lo le zohkhenh lo zongah buai ding a um fawn lo. Kan vuivaimi nih khan Khrih sunparnak a donh khawh. Micheu khat cu vancung pennak kong chim ruangah an nunnak hmanh tampi a liammi an um. Kannih tha tein zohkhen lole rawl pek lo ruang hna ah kan vuivaimi hi gospel timi sullam kan rak i fian lo caah a si. Kannih cu kan dihlak in Khrih lamkaltu kan si. Vancung pennak kong chim le phuan hi zumtu kan dihlak rian a si. Pastor le evangelist rian lawng a si loh.
"For I am not ashamed of the gospel, for it is the power of God for salvation to everyone who believes" Romans 1:16

A Thiang, A Thiang, A Thiang!

Kan Bible zei cauk nih dah "sualnak" kong hi tam bik a tial? Nun thianhlimhnak kong hi teh zei cauk ahdah tam bik kan hmuh? Leviticus na ti men lai. Levitcus na ti ahcun na hman! Leviticus cauk nih hin nun thianghlim tein amah Pathian he hawikomhnak ngeih a biapitnak kong kha tampi a kan cawnpiak. Minung kan sual ruang le kan thurhnawmh zongah Pathian cu kanmah he hawikomh a duh zungzalmi asi. Cucaah, kanmah he hawikomh khawhnak lam a sersiamtu zong hi amah lila asi. Zeihmanhsehlaw, Pathian cu a thiang i kannih cu kan sual. Leviticus cauk chungah, "nan thianghlim hrimhrim a herh" tiah atu le tuhi a nolh. Angaite tiah, Peter nih, "Nannih an kotu hna Pathian cu a thian bantukin nannih zong thiang ve u. Keimah ka thian caah nannih zong nan thian ve awk a si" (1 Peter 1:15-16) a timi hi Leviticus cauk chungin a van charmi a si, an ti. Cucaah cun, Pathian he hawikomhnak tha tein kan ngeih duh a si ahcun kan thian hrimhrim a herh. Cucu, Leviticus nih fiang ngaiin a kan cawnpiakmi a si. Careltu, kan nun i check than hna usih. Pathian cu a thinghlimmi a si, amah he hawikomhnak ngeih kan duh ahcun kan thian ve a herh ee. Pathian nih a Fapa Jesuh Khrih a kan pek cu, amah zumh i amah he hawikomhnak kan ngei khawh nakhnga caah a si. Khrih a thawnnak he hin kan tei khawh lomi hi tei i zuam hna usih. A Fapa ngeihchun hmanh kha a zuah tung lo. Kan dihlak caah pei a pek kha? Thil dang kan herhmi zong a kan pe hnga lo maw (Rom 8:32)[?].
"A thiang, a thiang, a thiang, Ralkapbu Bawipa cu a thiang!" Isaiah 6:3

Nun Thianhhlimh Kan Timi Hi?

Tutan semester ka cawnmi subject ah ka uar ngaimi cu "Doctrine of Holiness" timi a si. Pathian a thiannak le kannih zumtu a sin kal dingmi zong kan thian a herhnak hi a bik in cawn a si. Zeitindah nulepa sualnak, horduhcuainak, le pumsaduh sualnak chung in kan luat khawh lai ti bantuk zong hi cawnchih a si. Cun, Pathian nih kan takpum hrimhrim in a sunparnak langhter a duhning te pawl zong hi cawn a si. A fawinak cun, nun thianhhlimhnak kong hi cawn a si. Hi bantuk subject hi sianginn tampi ah an cawn lomi a si. Holiness Movement in a kalmi sianginn deuh lawng nih cawn asi theu. Sianginn tampi nih cawn theng lomi subject ahcun a biapi bakmi subject ah ka chiahmi a si. Ka hei chim duhmi cu, nun thianhhlimhnak kong kan cawnmi chungah, kuak le zuu kong hi kan cawng rih lo (Laimi caah cun khaini, tikor le kunpawng zong talh a hau hoi lai). Hi nih ka khuaruah a ka harter ngai. Zeicahtiah, Laimi kan pale nih nun thianhlimhnak kong an kan cawnpiak tikah nule sualnak, le horduhcuainak kong an kan cawnpiak ka thei rih lo (Keimah hawi theih ka va theih lo zong a si kho ko). Tam deuh an kan cawnpiakmi cu a kuak le a zuu kong rumro hi a si. Amak ngaite. :Dgrin emoticon

Phun Hnih Thih

Thih timi hi phun hnih in a um. Pakhat cu taksa lei in thih a si i adang pakhat cu Thlarau lei in thih a si. Samson tuanbia kan zoh tikah a fawinak in nungak ruangah a thi (a nunnak a liam) kan ti khawh. Tulio chanthar mino hna kan caah Samson tuanbia hi a biapi ngai in ka hmuh. Zeicahtiah, darling a ngeimi hi kan tam ngaite. Social media chan si bantuk in kan hmanthlak tete zong kan post cio hna. Chan nih a kalpi caah apoi ah ka chia lem loh keimah ruahnak cun. Amahbalte, zoh dawh tein kan i thlak thiam cu a biapi ngai. Tuni ah, chan nih a kalpi ko ti pat in lutaw hngal loin darling ngeih hi taksa lei in cun kan thi lai lo nain Thlarau lei in thih khawh a si, kan darling le Pathian an theih lo sual ahcun. Cucu a fiang ngai ko. Kan darling le te hi, an piangthar maw, Pathian duhmi an si maw? Thlarau he hawikomhnak a ngeihmi an si maw? tihi a biapi taktakmi biahalnak a si. College degree a ngei maw tile, a muisam/pumrua/tungtai aa dawh maw timi biahalnak nakin a biapi deuh. Careltu, atu biahalnak kha rak ruat ve te. Cu lo ahcun, Pathian nakin kan chawnh deuhmi le caan kan pek deuhmi kan darling te hi Pathian a thei lomi an si sual ahcun Thlarau lei in an kan thihtertu an si kho. Taksa lei thihnak in Thlarau lei thih apoi deuhmi a si hih. I ralring cio hna usih. :)


Nawlngaih Cu Zumtu Kan Rian Asi

We have not been saved by good works, but we have been saved for good works -- that is, in order to live obediently before God (Eph. 2:10).
Thil tha kan tuahnak in khamh kan si lo, nain Pathian nih thil tha tuah dingah a kan ser thanmi kan si (Efe. 2:10). A sunparnak a langhter tu dingah ser thanmi kan si. Zeitik ahdah a kan ser than? Khrih Jesuh kan zumhnak thawngin (Rom 1:17). Khamhnak hmuhnak ding caah thil tha tuah zeihmanh a herh lo. Taksa in i zuam len zongah khamhnak hmuhnak ding caah cun pakpalawng a si. Thil tha tuahnak in khamh si usih law, Jesuh a thih chan hi pakpalawng a si hnga. Sihmanhsehlaw, khamh kan si hnu, Khrih kan zumh hnu ahcun nawlngeihnak le thil tha tuah hi zumtu kan rian ngan bik a si. Efesa 2:10 chungah kan hmuh bang, thil tha tuah dingah khamh kan si. Thil tha kan tuah fawn tung lo, nawl kan ngeih fawn ttung lo ahcun Jesuh Khrih kan zumhnak thawngin khamh kan sinak cu a thimi zumhnak a si (Jam. 2:17).
Sunparnak vialte Bawipa ta si ko seh!!

Dawtnak In Nawlngaihnak Ah

Jesuh nih a Pa Pathian a dawt: Pa Pathian zong nih a Fapa a dawt ve (John 15:9). Jesuh nih a Pa Pathian a dawt ti a langhnak cu a Pa bia voikhat hmanh a al lo. Cucaah, a Pa fial bantuk in vawlei ah a ra (John 8:42). A Pa fialmi kha tling cikcek tein a tuah -- a fak bikmi vailam cung thihnak tiang kha (Filipi 2:8). Tuchun ah Pa Pathian kan dawt ti a langhnak cu a nawlngaih hi a si ve. Ule nau, hawi le kom cung zongah pakhat le pakhat kan bia kan i ngaihpiak tung lo ahcun "dawtnak" timi hi a tling kho lo. Kan unau, kan hawikom kan dawt taktak hna ahcun Jesuh nih a Pa Pathian bia a ngaih i vailam cung thihnak tiang a zulh bantuk in an bia ngaihpiak ve hna usih!

Thawngtha Hi Ka Zahpi Lo!

Facebook ah Pathian bia in thazaang peknak tial hi zei ahkhin dek micheu cu kan rel tawn. Kan lau, kan khuaruah a har. Aa thalh tukmi le i fimter hna ah an kan ruah. Anmah tuhi ka khuaruah an har lehlam. Zumtu hna i kan rawl thaw bik cu Pathian bia le thlacam a si hi an thei rua lo. Rel an huam bikmi ISIS le tlaihhremnak thawngpang nakin kaa duh deuh. An Suu Kyi le Donald Trump nak zong in kaa duh deuh fawn. Nain, vawlei thil cu vawlei mi lawng nih hme an buaipi tawn cu va buai ko hna seh. Thawntha chim cu ka ngol hlei lai lo. Facebook a hmunh chung le ka dam chung paoh cu ka tial peng ko lai -- ka chim/phuan peng ko lai. Zeicahtiah, thawngtha cu Pathian khamhnak hmual a si (Rom 1:16). "Facebook comment le messenger ah na catialmi in thazaang ka la, kan zuampiak lengmang" a ka titu nan dihlak cungah ka lawm. Joshua le a ralkap nih ral an tuk lio ah Moses, Aaron le Hur nih thla an rak campiak. Cucaah ral an tei. Satan ral kan dohnak ahhin nan thla campiaknak kan herh ve. Nan fale kan thazaang nan si, kan nulepa hna.
"For I am not ashamed of the gospel, for it is the power of God for salvation to everyone who believes" Romans 1:16

Ahodah Kal Lai?

(Ka lungchungah kaa uam khawh ti lomi tlamtling lo ngaiin ka tial)
Lai miphun ram thumnak ah Pathian nih mupi arfa cawi bang a kan cawi i a kan phakternak a ruang hi nan ruat cio ve ko lai. Ruah lo awk a tha lomi a si. Minung cu kan ruahning aa dang khomi lawngte kan si caah ram thumnak kan phaknak a ruang hi aa dang cio hrim lai. Kei zong ka ruat ve i a ruang pahnih lawng ka hmuh khawh:
1. Ram thumnak in Lairam sersiam ding
Ram thumnak in kan chuahtaakmi Lairam cu kan sersiam taktak ko. Lai ram lam sul vialte a cotu hi ramdang ummi deuh kan si. Biakinn thatha, inn le lo thatha a satu zong ramthumnak um Laimi lawngte kan si fawn. CBC-USA hrim nih hin tam tuk a bawmh hna. Hihi cu al awk a tha hrim lo. Hi pinlei a dang tam tuk kan sersiammi a um rih hrim lai. Cucu, nangmah tein ruat ve law na theih ko lai.
2. Khrih thawngtha karhter ding
Pathian nih zum lotu hna lak sinah Laimi hmang in a thawngtha karhter a duh. U.S ram hi Bible he rak tlakmi ram a si, tiah an chim theu. Nain, mipem ram a si caah "multi-religious" in a um. Zeicahtiah kan duhmi biaknak paoh zalong tein kan biak khawh caah a si. Sihmanhsehlaw, hitin zalong tein biak khawhnak kan ngeihmi 'right' nih sualnak a karhter taktak. Micheu cu an zumhmi hmanh an i fian ti lo caah zeihmanh an zum lo lawlaw. Hlan lio ah Pathian a rak zummi zong Pathian a zum lomi ah an i cang cang. U.S ram mipi nih zeitluk in dah Pathian an kaltaak timi hi research ka tuah tawn i tial cawk ding a si lo. Cozah zungah US ram an tlaihtleng an tangka cuang "In God We Trust" timi cu nan kan hlohpiak lai, tiah ca an tial cang. Hmai thla (April) ah New York City ah Baal milem Muslim pawl nih an ser cang lai. Thawngtha chim thiam Miraangpa nih "US ah biakinn a um ti loh. Thlarau nih a chuahtaak cangmi biakinn lawngte an si caah building pakhat sawh men an si", tiah a chim.
Lai mino hna, ram thumnak in kan Lairam cu kan sersiam taktak nain Khrih thawngtha hi teh kan phuang maw? Na hawinu, na hawipa Khrih nih an dawtnak kong na ruah bal maw? Khrih caah teh a kan fial bantuk in a tehte tha cu kan si taktak maw? Kan sayapa nih "statistic ka zohmi ah zum lotu nakin Khrihfa aa timi cu porn a zohmi an tam deuh, lihchim mi zong an tam deuh, a hrokhrok mi zong an tam deuh," a ti. Tu kan chan ahcun zumtu le zum lotu hi thleidan a har ngaingai le ngaihchia taktak a si ko. Hihi thawngtha chimtu kan tlawm tuk caah a si.
March 15, 1899 ah Carson te nupa cu hi tluk ram tha chuahtaak in Lairam ah an ra le thawntha an kan chimh. Nang le kei Pathian dawtnak in an ram ah kan rak phan ve. Kan ram ah thawngtha an rak chim bantuk in tunii ah nang le kei nih chim dingin Pathian nih rian a kan pek. Hi vawlei kalning in kal ve lengmang ti hlah usih. Kannih cu Pathian dawtmi fa kan si. Amah ta si dingah vawlei ser hlan piin thim cangmi kan si. Zum lotu hna le Pathian a thei lomi nun in kan nun ve awk a si lo. An caah Khrih thawngtha biatak a phuangtu ding lehlam kan si. Efesa chungah "lungfim tein um uh. Mihrut si hlah uh. Mifim bantuk in um ulaw Bawipa a duhnak kha kawl i zuam uh" a kan ti. Lungfim taktak tein hi kan chan aa rawkral mi le sualnak in a khatmi ahhin kan um khawh nakhnga Bawipa nih kan bawm cio ko seh!
"Lo khi tha tein hei zoh hmanh u; rawl cu an hmin dih cang i tuan an cu diam cang." Johan 4:35
"Rawl tuan awk cu tampi a um ko. Sihmanhselaw, a tuantu ding cu tlawm te lawnglawng an si." Matthai 9:37

Khrih Ralkaap Kan Si

Kannih zumtu hna cu nifatin ral atu pengmi kan si. Cu kan dohmi cu minung siloin Satan le Satanpa a riantuannak hi a si (Efe. 6:12). Kan ralpa cu chiandeuh a rawltaammi bantuk in Pathian dawtmi fale hna seh awkah din loin aa chok (1 Peter 5:8). Fimhring tein um i cu kan ralpa rak doh ding hi cathiang nih a kan cawnpiak (1 Peter 5:8). Cathiang nih nan doh ahcun an zamtaak hna lai a kan ti (Jeim 4:7). Cu kan ralpa dohnak dingah ralthuam tling tein a kan pek (Efe. 6:11-18). Cu ralthuam cu thlacamnak le Bible relnak he tuah ding hi a kan fial (Efe. 6:18). Tukfornak na cung a tlun tikah na lung rak dong hlah. Midang zong nih kan in ciomi a si ve ko. Pathian cu zumh awk a tlak. A biakam a let bal lo. Cucaah, zeitikhmanh ah kan in khawh leng tiangin tukfornak cu kan cungah a tlunter lai lo (1 korin 10:13). Lungsau tein thlacamnak le a bia relnak he rak doh ceomo ko. Satanpa nih cun a kan doh peng ko lai. Kannih cu Pathian dawtmi fa le hme kan si fam cu (Efe. 5:1; 1 John 3:1-2). Nain, a kan tei bal lo. Pathian kan lei a ttan ahcun aho nih dah a kan doh khawh lai (Rom 8:31)[?]. Kannih cu teitu nak hmanh in teitu kan si deuh (Rom 8:37)!